9 راهکار موثر برای مراقبت از زخم در خانه

زخم، نوعی اختلال در یکپارچگی پوست محسوب می‌شود که بدن را در برابر درد و عفونت آسیب‌پذیر می‌کند. برخی از زخم‌ها سطحی و کوچک هستند و خونریزی آن‌ها را می‌توان به‌راحتی با استفاده از یک دستمال یا گاز متوقف کرد. اما، زخم‌هایی وجود دارند که به آسانی قابل درمان نیستند و نیاز به مراقبت دارند. اگر درمان نشوند، می‌توانند باعث عفونت و بستری طولانی مدت در بیمارستان‌ها شوند. این مقاله به بیان 9 راهکار مؤثر برای مراقبت از زخم می‌پردازد که به درمان و بهبودی زخم شما در منزل کمک شایانی خواهند کرد.

تمیز کردن، اولین گام مراقبت از زخم است.

اولین و آسان‌ترین مرحله از فرآیند مراقبت از زخم، تمیزکاری است. در این مرحله، زخم را بایستی با آب خنک شستشو داد و تمیز کرد. اگر در محل زخم تکه‌هایی از اجسام نظیر خرده شیشه یا سنگ‌ریزه مشاهده کردید می‌توانید آن‌ها را با یک موچین خارج کنید. فقط دقت داشته باشید ابزاری که برای انجام این کار استفاده می‌کنید استریل شده باشد. پس از آن، اطراف زخم را با استفاده از مواد شوینده نظیر صابون بشوئید. به جز آب، استفاده از هرگونه ماده دیگر نظیر الکل، هیدروژن پراکسید و ید ممنوع است.

استفاده از کرم و پماد به درمان زخم کمک می‌کند.

قرار دادن کرم یا پماد آنتی بیوتیکی روی زخم می‌تواند تأثیر زیادی در درمان آن داشته باشد. این ترکیبات نه تنها به مرطوب نگه داشتن زخم کمک می‌کنند، بلکه خطر عفونت را کم می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است به‌هنگام استفاده از پمادهای آنتی بیوتیکی دچار عوارضی چون جوش شوید. در صورت مشاهده، توصیه می‌شود استفاده از آن‌ها را متوقف کنید.

در صورت نیاز از بانداژ یا پانسمان استفاده کنید.

بسته به شرایط زخم می‌توانید از پانسمان پیشرفته استفاده کنید. اگر زخم به‌گونه‌ای است که با لباس شما تماس پیدا می‌کند بهتر است آن را با بانداژ بپوشانید. زخم‌هایی که باز هستند و روی آن‌ها پوشش داده نشده است در معرض عفونت هستند. بنابراین، توصیه می‌شود روی زخم را با یک پانسمان بپوشانید تا از نفوذ آلاینده‌هایی چون باکتری‌ها به آن جلوگیری شود.

علائم آلرژی یا حساسیت را جدی بگیرید.

برخی از افراد ممکن است به چسب موجود در پانسمان حساسیت نشان دهند. یا، افرادی هستند که به پانسمان‌های ساخته شده از لاتکس آلرژی دارند. اگر از جمله افرادی هستید که پوست‌تان به لاتکس و چسب حساس است و علائمی چون خارش، تاول و یا سوزش در زیر بانداژ احساس می‌کنید بهتر است بجای بانداژ، از گاز استریل یا پانسمان‌های بدون چسب استفاده کنید.

به نشانه‌های بهبودی زخم توجه کنید.

پس از ایجاد جراحت، بدن شروع به التیام آن می‌کند. برای بهبودی جراحت، گلبول‌های سفید خون به عوامل عفونت‌زا نظیر باکتری‌ها حمله می‌کنند. در سویی دیگر، پلاکت‌ها، گلبول‌های قرمز خون و فیبرین با یکدیگر یک لخته‌ ژله‌مانند روی زخم ایجاد می‌کنند که نقش محافظتی دارد و آغاز تشکیل پوست است. در این حالت ممکن است احساس خارش کنید. در صورت اتفاق این موضوع، هرگز آن را خارش ندهید، زیرا منجر به برداشته شدن پوست می‌شود.

برای درمان سوختگی‌ها سریعاً اقدام کنید.

برخی از زخم‌ها ناشی از سوختگی‌های سطحی هستند. درصورت مشاهده، آن قسمتی که دچار سوختگی شده است را با آب خنک بشوئید یا یک پارچه سرد روی آن قرار دهید تا گرما خارج شده و فرآیند سوختن متوقف شود. پس از آن، محل مورد نظر را با استفاده از آب و صابون شستشو داده و با پانسمان بپوشانید. اگر تاول مشاهده کردید به آن دست نزنید چون‌که تاول‌ها از پوست حین فرآیند التیام و بهبودی محافظت می‌کنند.

زخم‌های جراحی را همانند جراحات مراقبت کنید.

شیوه محافظت از زخم‌های جراحی مشابه مراقبت از جراحات نظیر بریدگی‌ها و خراش‌ها است. برای درمان بایستی از پانسمان استفاده کنید و آن را هرروز تعویض کنید. محل موردنظر را خشک نگه دارید. به توصیه‌های پزشک خود در رابطه با بخیه‌ها توجه کنید. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در محل زخم مثل قرمز شدن یا افزایش میزان خونریزی حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت مشاهده علائم عفونت به پزشک اطلاع دهید.

تب و لرز، قرمز شدن پوست در اطراف زخم، ترشح مایع سبز یا زرد، گرم شدن محل زخم، متورم شدن غدد لنفاوی در برخی از نقاط بدن مثل زیربغل یا گردن نشانه‌هایی از وجود عفونت هستند که در صورت مواجه شدن با هریک از آن‌ها سریعاً با پزشک خود در میان بگذارید.

اگر زخم یکی از ویژگی‌های زیر داشت به پزشک مراجعه کنید.

• بسیار دردناک است.
• زخم نزدیک چشم باشد.
• علائم عفونت را نشان می‌دهد.
• خاک یا شن در آن گیر کرده باشد.
• در اثر نیش حیوان یا انسان ایجاد شده باشد.
• در اثر اشیا کثیف یا زنگ زده ایجاد شده باشد.
• از زمان دقیق واکسن کزاز خود مطمئن نیستید.
• محل زخم عمیق‌تر یا طولانی‌تر از نیم اینچ است.
• خونریزی بعد از 5 تا 10 دقیقه فشار دادن متوقف نمی‌شود.